Haringvlietbrug: 'Uitdagende Planning'
Lostrillende klemmen, snelheidsbeperkingen en een morrende omgeving: de renovatie van de Haringvlietbrug staat onder hoogspanning. Rijkswaterstaat bedacht een robuust plan om voortvarend te starten en gaat samen met de combinatie Mobilis - Croonwolter&dros de bouwfase optimaliseren. “We hebben een uitdagende planning en gaan dit in de helft van de ‘normale’ tijd uitvoeren.” De Haringvlietbrug wordt in up-tempo hersteld.
Dit is een infraproject van staal, beton en installaties, maar ook van samenwerken, optimaliseren en slim ontwerpen. De grootste tijdswinst is te behalen door samen op te trekken en vlot knopen door te hakken. De teams zoeken elkaar op en helpen elkaar waar mogelijk bij het zoeken naar oplossingen. De projectmanagers Arthur Tameling (Rijkswaterstaat), Yvo van de Klundert (Croonwolter&dros) en Jaap van Beek (Mobilis) hebben dagelijks contact. Ruimte om allerlei alternatieven uit te werken is er niet. Het project moet dóór en gaat altijd voor.
Van Beek voelt de druk. “We gaan dit project goed uitvoeren. We móeten dit goed uitvoeren. We willen snel, maar het moet ook veilig. En precies. En betrouwbaar. De brugval – de klep meet 38 bij 25,5 meter – wordt vervangen, de tandradbaan vernieuwd, de oplegpijler verzwaard en de basculekelder aangepast”, somt hij op. De brug is een belangrijke verkeersschakel naar de Hoeksche Waard en moet na oplevering weer decennia mee kunnen.
Tegelijk met de hele brug worden alle E&IA-installaties ontworpen en vervangen. “Verschillende delen van het besturingssysteem zijn direct na gunning besteld. In deze tijden moet je rekening houden met lange levertijden, zoals bij alle elementen met chips. En vertraging kunnen we hier niet gebruiken,” weet Van Klundert uit ervaring.
Haringvlietbrug zeven weken dicht
Dit project trekt aandacht totdat de hele renovatie achter de rug is, beseft het hele team. De specialisten van Rijkswaterstaat en de combinatie Mobilis – Croonwolter&dros hebben net een vergadering achter de rug over het ontwerp, de planning en het kritieke pad. In de zomer van 2023 gaat de brug zeven tot acht weken helemaal dicht voor alle verkeer. “Eigenlijk gooien we in die weken de hele snelweg dicht. Dat heeft impact.”
Het tijdslot is afgestemd met de werkzaamheden aan de Heinenoordtunnel die aansluitend ook moet worden afgesloten voor een renovatie. De maanden ervoor gaat de combinatie Mobilis – Croonwolter&dros benutten om alles tot in de puntjes voor te bereiden.
Van Beek kan zijn ervaring met spoorprojecten met buitendienststellingen goed gebruiken: “De volledige stremming is voor ons de piekperiode. Uitloop van werkzaamheden kan gewoonweg niet. Dan moet alles gebeuren. Kelderdak – wij noemen dat basculedak – eraf, val met ballastkist eruit, kelder leeg en alle onderdelen verwijderen. En dan alles weer opbouwen. De werkzaamheden rond het kelderdak hebben de meeste tijd nodig. Beton moet immers uitharden, ook al gebruiken we zo veel mogelijk prefab. Voor de omgeving en weggebruikers klinkt zeven weken lang, maar voor ons is de planning heel krap om alle werk te doen. Daarom doen we al zoveel mogelijk voor de stremming. Vanaf 1 januari 2023 gaat de brug niet meer open voor de scheepvaart. Vanaf dan kunnen we in de kelder aan de slag. Dat doen we door een gat in de zijkant van de basculekelder te maken. Voor bouwbegrippen is het een muizengaatje van zo’n 2 bij 2 meter zo’n 10 meter boven het water. Om daarbij te kunnen, bouwen we een tijdelijke bouwbrug vanaf de wal zodat we bestaand verkeer niet verstoren.”
Het Haringvliet is best breed en onstuimig, maar het water vormt nauwelijks een extra uitdaging. “We doen veel vaker waterprojecten en werken zoveel mogelijk ‘om het water heen’, zoals met de keus voor een tijdelijke bouwbrug.”
De brug gaat nog maar twee á drie keer per dag open voor de hoge scheepvaart.
De tandradbaan wordt vernieuwd.
Ingrijpen onvermijdelijk
“We hebben haast, maar wilden wel alle procedures doorlopen. Om vaart te maken, hebben we als Rijkswaterstaat bij de aanbesteding meteen zoveel mogelijk contouren meegegeven. Samen met IBR – het ingenieursbureau van Rotterdam – hebben we al een compleet ontwerp uitgewerkt voor het staal en WTB-deel (WerkTuigBouwkundig) met een planning voor de stremming. Tijdens een marktconsultatie hebben we bij de bouwers getoetst of dit plan – op DO-niveau (Definitief Ontwerp) uitgewerkt – maakbaar en haalbaar is”, licht Tameling toe. “We hadden al geconstateerd dat de brug aan het einde van de levensduur was en aan vervanging toe was. Vooral de steeds grotere vrachtwagens zijn een zware belasting voor de constructie.”
“De klemmen onder de brug die de aluminium platen vasthouden, kwamen los doordat deze lostrilden door het vele verkeer en zware vrachtwagens. Je wilt het als wegbeheerder liever niet, maar ingrijpen was onvermijdelijk”, blikt de projectmanager terug. Sinds de zomer van 2021 geldt voor het wegverkeer een snelheidsbeperking van 50 km/u met versmalde stroken. De brug gaat nog maar twee á drie keer per dag open voor de hoge scheepvaart en staat onder verscherpte inspectie.
3B-bruggenbouwblok
Bijzonder is de toepassing van de 3B-bruggenbouwblokken-standaard voor de bediening, bewaking en besturing van de brug. Tameling: “Eigenlijk zijn het vier grote lego-blokken die in elke brug passen. De bedoeling is om deze standaard op termijn bij alle bruggen van Rijkswaterstaat in te voeren. Door één systeem te gebruiken is de bediening en het onderhoud zo veel mogelijk hetzelfde. Voor ons is het toch nog een pilot, want de Haringvlietbrug is na de Wantijbrug het tweede project om 3B toe te passen. Als combinatie werken we nu hard aan de integratie van de gehele brug – met de bouwblokken – middels de gebruikelijke ontwerpfasen VO/DO/UO en gaan zo snel mogelijk realiseren en testen in een separate testomgeving. In deze testomgeving zal een groot gedeelte van de hardware aanwezig zijn, zodat wij zeker zijn dat alles op locatie ook gaat werken. Nadat de testen succesvol zijn afgerond, worden alle installaties naar de Haringvlietbrug getransporteerd en geïnstalleerd. Dat doen we veel vaker, zoals eerder bij de Corbulotunnel, de A16 en sluizencomplex Eefde.”
De ambitie is een olympisch record te breken en het hoge tempo vol te houden. Bij een bouwproject staat gemiddeld drie maanden voor een Voorlopig Ontwerp, tussen de zes en negen maanden voor een Definitief Ontwerp en nog eens vier maanden voor het Uitvoeringsontwerp. De planning voor de Haringvlietbrug is gehalveerd. Tameling en Van Beek: “We ontwerpen en bouwen twee keer zo snel als gebruikelijk voor een project met deze omvang. En we willen geen incidenten en veiligheid blijft bovenaan staan. We streven ernaar alleen overdag te werken. We gaan alleen 24/7 doorwerken als we forse vertraging oplopen en tijd moeten inhalen. Dat willen we niet en hopelijk hoeft dat ook niet.”
