Proces van ontwerp en monitoring Tetem III in vakblad Geotechniek
Voor de bouw van woonblokken Tetem III en IV in Enschede is Mobilis door TBI-zusteronderneming Koopmans ingeschakeld voor de fundering en bouwkuip van de twee ondergrondse parkeergarages. Op een historische locatie zijn de kelderconstructies gerealiseerd met speciale aandacht voor het behoud van een monumentale schoorsteen op de rand van de bouwkuip.
![](/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_300w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-lr-3.jpg.webp?itok=e_iJvIu7 300w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_600w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-lr-3.jpg.webp?itok=2nZCMN7b 600w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_900w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-lr-3.jpg.webp?itok=f3tqrRMM 900w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1200w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-lr-3.jpg.webp?itok=-3dQOr6K 1200w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1500w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-lr-3.jpg.webp?itok=kWujeWpP 1500w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1800w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-lr-3.jpg.webp?itok=KFXbyogL 1800w)
Droge bouwkuip
Toen Mobilis aan tafel kwam in 2021 werd er voor Tetem III gedacht aan een "natte bouwkuip" met stalen damwanden, onderwaterbeton en een stempelraam. We hebben dit kunnen omzetten naar een droge bouwwijze met diepe CSM-wanden en strengenankers. Daarnaast zijn de keldervloerdiktes geoptimaliseerd. Dit resulteerde in grote voordelen in bouwkosten, complexiteit en bouwtijd.
![](/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_300w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-1.jpg.webp?itok=ZOJ4hbyC 300w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_600w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-1.jpg.webp?itok=WvnCgXnU 600w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_900w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-1.jpg.webp?itok=VzdxSz9W 900w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1200w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-1.jpg.webp?itok=WLsOx9jw 1200w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1500w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-1.jpg.webp?itok=b6-1ZBq1 1500w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1800w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-1.jpg.webp?itok=SP9P6P77 1800w)
Projectbetrokkenen:
Ontwikkelaar | Koopmans |
Opdrachtgever | Vesteda Investment Management |
Architect | Tangram Architekten |
Onderaannemer onderbouw | Mobilis |
Funderingswerkzaamheden | Voorbij Funderingstechniek Vroom Funderingstechniek |
CSM-wanden | BodemBouw |
Palen schoorsteen | Hoolwerf Heiwerken |
Ontwerp bouwkuip | Mobilis |
Constructief ontwerp | Lucassen Bouwtechniek |
Advisering vijzelwerk | ConGeo |
Vijzelsysteem | Freyssinet Zuidwest |
Monitoring | 4RISK / De Landmeetdienst |
![](/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_300w/public/usercontent/image/2023-09/enschede-tetem-2_0.jpg.webp?itok=YU4T2VFW 300w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_600w/public/usercontent/image/2023-09/enschede-tetem-2_0.jpg.webp?itok=EYPc1oMt 600w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_900w/public/usercontent/image/2023-09/enschede-tetem-2_0.jpg.webp?itok=lbm3ZlMW 900w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1200w/public/usercontent/image/2023-09/enschede-tetem-2_0.jpg.webp?itok=ZKojcuYe 1200w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1500w/public/usercontent/image/2023-09/enschede-tetem-2_0.jpg.webp?itok=RYwwH3C9 1500w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1800w/public/usercontent/image/2023-09/enschede-tetem-2_0.jpg.webp?itok=wbgYit2l 1800w)
Bijzondere aanpak
Een nadeel van deze bouwwijze is dat er meer risico is op omgevingsbeïnvloeding; met name de monumentale schoorsteen vroeg om een bijzondere aanpak. In het artikel in het vakblad Geotechniek, geschreven door o.a. Mobilis collega’s Ruud Arkesteijn en Rik-Jan Wildeboer, is het proces van ontwerp en monitoring toegelicht, met de focus op de schoorsteenfundering naast Tetem III.
![](/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_300w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-6.jpg.webp?itok=tk-vHfDX 300w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_600w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-6.jpg.webp?itok=sPTj3wPs 600w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_900w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-6.jpg.webp?itok=jTCEHBhb 900w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1200w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-6.jpg.webp?itok=SdwKkQOD 1200w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1500w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-6.jpg.webp?itok=1MhevIZ6 1500w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1800w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-6.jpg.webp?itok=ap71pbjU 1800w)
![](/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_300w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-17.jpg.webp?itok=F3SQBl30 300w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_600w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-17.jpg.webp?itok=gXq7HhxV 600w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_900w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-17.jpg.webp?itok=huIqEsxw 900w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1200w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-17.jpg.webp?itok=DllTZ2-s 1200w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1500w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-17.jpg.webp?itok=PpRzbXi4 1500w,/sites/tbi-nl/files/styles/responsive_width_1800w/public/usercontent/image/2025-01/mobilis-enschede-drone-12-febr-2024-17.jpg.webp?itok=LurJtDC2 1800w)